PENEBANGAN lebih 240 pokok bagi dua projek infrastruktur mega telah mencetuskan gelombang kebimbangan terhadap pengecilan kanopi hijau di Pulau Pinang, setelah pakar konservasi dan aktivis alam sekitar menyuarakan amaran mengenai kesan buruk kepada ekologi.
Penebangan pokok secara meluas ini, yang bertujuan memberi laluan kepada lencongan Lebuhraya Air Itam–Tun Dr Lim Chong Eu dan projek kereta kabel Bukit Bendera, dikritik keras oleh Persatuan Pencinta Alam Malaysia (MNS).
Penasihat MNS cawangan Pulau Pinan,g D. Kanda Kumar menegaskan bahawa pokok matang, yang berperanan penting untuk membantu menyejukkan kawasan bandar dan mengekalkan biodiversiti, telah dikorbankan untuk projek pembangunan, lapor The Star.
Menekankan peranan pokok, beliau berkata ia bukan sekadar untuk hiasan tetapi juga sebagai kelompok teduhan bagi mengurangkan haba di kawasan bandar, menapis pencemaran udara, dan memelihara habitat hidupan liar.
Menurutnya, bagi setiap pokok yang ditebang, Pulau Pinang kehilangan sebahagian daripada pertahanan semula jadinya terhadap perubahan iklim dan tekanan terhadap bandar.
Beliau juga menegaskan bahawa usaha penanaman semula, walaupun mungkin mencukupi dari segi bilangan, namun sering kali tidak setanding dari segi kualiti. Dalam hal ini, tanaman pagar atau belukar tidak dapat menggantikan fungsi ekologi pokok berusia hingga 30 tahun.
Kebimbangan ini amat ketara memandangkan pokok-pokok yang ditebang adalah sebahagian daripada lebih 43,000 pokok yang diuruskan oleh Majlis Bandaraya Pulau Pinang (MBPP).
Pengerusi Jawatankuasa Infrastruktur dan Pengangkutan Pulau Pinang, Zairil Khir Johari, yang mengakui penebangan pokok tersebut, menjelaskan keperluan untuk infrastruktur pengangkutan utama bagi mengurangkan kesesakan dan meningkatkan kesalinghubungan.
Beliau juga menjangkakan lebih banyak pokok akan ditebang sebaik sahaja projek jajaran Transit Aliran Ringan (LRT) dimuktamadkan.
Johari memperincikan bahawa bagi lencongan Lebuhraya Air Itam–Tun Dr Lim Chong Eu, walaupun cadangan awal melibatkan 500 pokok, perancangan teliti telah mengurangkan bilangan pokok yang ditebang kepada 100.
Untuk projek Kereta Kabel Bukit Bendera, 145 pokok telah dikenal pasti untuk ditebang oleh Perbadanan Bukit Bendera (PHC) dan rakan kongsinya, Hartasuma Sdn Bhd.
Ini termasuk 64 pokok di tapak cadangan tempat letak kereta bertingkat, yang kebanyakannya spesies bernilai rendah, dan 34 pokok di kawasan Stesen Taman.
Spesies pokok yang terjejas termasuk Bucida buceras, palma raja, dan kelapa sawit.
Hanya enam jenis pokok, terutamanya African tulip, terjejas di Stesen Bukit, dengan 41 pokok dikenal pasti berpotensi terjejas di sepanjang jajaran kereta kabel.
Johari mengesahkan bahawa penebangan pokok di segmen hutan simpan sedang diselaraskan dengan Jabatan Perhutanan untuk meminimumkan gangguan alam sekitar, dan diseimbangkan dengan pokok gantian yang sama di kawasan.
Beliau juga berkata bahawa MBPP telah mengarahkan pemaju supaya menggantikan pokok yang ditebang semasa pembinaan untuk memelihara imej hijau Pulau Pinang.
Sementara itu, Pengerusi Jawatankuasa Kerajaan Tempatan Negeri, Jason H’ng Mooi Lye, telah menyediakan data daripada Sistem Inventori Pokok Pulau Pinang (PeTIS), sebuah platform digital yang digunakan oleh MBPP.
Beliau berkata bahawa 43,668 pokok telah direkodkan, termasuk pokok baobab berusia kira-kira 150 tahun, yang jarang ditemui, dan merupakan antara spesies pokok tertua dan paling ikonik di pulau.
Inventori itu mendedahkan bahawa 446 pokok dikelaskan sebagai terlalu matang (60-100 tahun) dan 3,267 pokok sebagai matang (40-60 tahun).
Di tanah besar, 147,833 pokok telah direkodkan di tiga daerah pada suku pertama 2025.
Walaupun terdapat angka-angka ini, penebangan berterusan pokok matang, yang mengambil masa berdekad-dekad untuk mencapai potensinya, terus menjadi titik utama pertikaian bagi kumpulan alam sekitar, yang berpendapat bahawa kemusnahan pokok lama adalah kemunduran ketara bagi kesihatan ekologi dan ketahanan semula jadi terhadap perubahan iklim.
-BTS Media
